Đề xuất dùng giấy xác nhận F0 làm thủ tục hưởng BHXH

Cả nước ngày 28/2 ghi nhận tới 81.000 ca nhiễm Covid-19. Trong đó nhiều F0 điều trị tại nhà đang gặp khó khăn trong việc yêu cầu cấp Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH (Giấy nghỉ ốm). VnExpress phỏng vấn bà Nguyễn Thùy Phương, Trưởng phòng BHXH ngắn hạn, Ban Thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội Việt Nam, về vấn đề này.

– Hàng trăm nghìn F0 điều trị tại nhà đã và đang gặp khó khăn trong đề nghị cấp Giấy nghỉ ốm hưởng BHXH. Cơ quan bảo hiểm nhận được phản ánh về vấn đề này ra sao?

– Thời gian qua, Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành cũng như Trung tâm chăm sóc khách hàng của BHXH Việt Nam đã nhận được nhiều thắc mắc liên quan F0 điều trị tại nhà không được cấp Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng chế độ BHXH; hoặc F0 điều trị tại Bệnh viện dã chiến không được cấp Giấy ra viện.

Người lao động là F0 chỉ được cấp Giấy chứng nhận ra viện hoặc hoàn thành điều trị, cách ly. Các loại giấy tờ này đều không đúng với mẫu Thông tư 56 của Bộ Y tế quy định, dẫn đến Bảo hiểm xã hội không thể thanh toán chế độ cho người lao động.

Nhiều người bức xúc, cho rằng Bảo hiểm xã hội gây khó dễ, nhưng chúng tôi chỉ là cơ quan tổ chức thực hiện chính sách chứ không có thẩm quyền quy định về hồ sơ trình tự, thủ tục. Nếu dùng những giấy tờ không đúng quy định để chi trả chế độ thì khi cơ quan thanh tra, kiểm tra, buộc phải thu hồi số tiền đã chi.

– Quy định trên đang làm khó F0 điều trị tại nhà thế nào?

– Vướng mắc lớn nhất hiện giờ là các F0 điều trị tại nhà bởi đa số triệu chứng nhẹ, không bắt buộc tới cơ sở khám chữa bệnh. Điều trị F0 chủ yếu giao cho Trạm y tế cấp xã, phường. Trong khi đó, hiện chưa có quy định, hướng dẫn về việc cấp các giấy tờ làm hồ sơ căn cứ hưởng BHXH với F0 điều trị tại nhà. Cơ quan Bảo hiểm xã hội nhận thấy lúc này cần có sự linh hoạt, cải cách thủ tục trong cấp hồ sơ giấy tờ để nhanh giải quyết quyền lợi cho người lao động.

Bản thân là F0 vừa điều trị tại nhà đã khỏi, tôi cũng gặp một số bất cập trong quá trình làm hồ sơ, giấy tờ. Cụ thể theo quy định giấy này cấp cho người điều trị ngoại trú. Trong khi nhiều F0 triệu chứng nhẹ và không bắt buộc phải đến cơ sở khám chữa bệnh, kết quả dương tính xác nhận thông qua test nhanh hoặc phương pháp PCR chứ không phải trực tiếp đến cơ sở khám chữa bệnh hoặc Trạm y tế xã, phường.

F0 không được cấp giấy ngay tại thời điểm nghỉ ốm mà thường sau khi điều trị khỏi bệnh mới đến y tế phường xin giấy. Do đó, ngày cấp ghi trên giấy bị lệch so với thời điểm người lao động bắt đầu nghỉ việc để điều trị Covid-19. Điều này cũng không đúng với quy định tại Thông tư 56 là giấy đó phải cấp trước hoặc trùng với thời gian lao động khám, chữa bệnh, ra viện hoặc nghỉ ốm. Đây cũng là một vướng mắc cần xem xét điều chỉnh.

– Sở Y tế nhiều tỉnh, thành đã kiến nghị công nhận Giấy xác nhận hoàn thành cách ly, điều trị F0 để làm căn cứ giải quyết chế độ BHXH thay cho Giấy nghỉ ốm. Bà thấy đề xuất này như thế nào?

– Thực ra không đợi tới khi Sở Y tế các địa phương đề xuất, mà Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã có ý kiến từ tháng 6/2021. Sau đợt dịch bùng phát tại Bắc Giang, Bảo hiểm xã hội tỉnh này đã phản ánh về việc các bệnh viện dã chiến chỉ cấp Giấy xác nhận hoàn thành cách ly điều trị cho F0. Giấy này không đúng mẫu để làm căn cứ thanh toán cho lao động.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã nêu rõ thực trạng và kiến nghị Bộ Y tế về việc có thể chấp nhận giấy này để thanh toán hay không. Bởi nội dung giấy tờ, hồ sơ liên quan đều thể hiện rằng người lao động phải nghỉ việc để điều trị Covid-19, hoàn toàn có thể dùng làm căn cứ thanh toán chế độ cho lao động, đỡ phát sinh thủ tục hành chính và giảm áp lực cho các y bác sĩ lẫn nhân viên y tế địa phương. Đồng thời đề nghị Bộ Y tế sớm có văn bản hướng dẫn các cơ sở khám, chữa bệnh cho lao động mắc Covid-19 và cơ quan BHXH thống nhất sử dụng các loại giấy tờ phù hợp, có giá trị thanh toán như giấy nghỉ ốm.

Từ đó đến nay, ngành bảo hiểm đã nhiều lần báo cáo thực tế, kiến nghị với ngành y tế vấn đề này, song nhận được phản hồi là “thực hiện theo quy định hiện hành”. Tức yêu cầu F0 điều trị nội trú phải có Giấy ra viện và ngọai trú có Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH. Quy định này không đáp ứng được thực tiễn phát sinh là hàng trăm nghìn F0 đang điều trị tại nhà, các cơ sở thu dung, gây ra những bức xúc xã hội.

– Trong khi chờ các cơ quan sửa đổi quy định, F0 cần làm gì để được đảm bảo quyền lợi hưởng BHXH?

– Tại Hà Nội, Sở Y tế đã có Công văn 415 ban hành ngày 22/1/2022, hướng dẫn các trạm y tế xã, phường, thị trấn cấp Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH với người lao động là F0 điều trị tại nhà. Người lao động có thể căn cứ văn bản này để yêu cầu các trạm cấp giấy. Thực tế, các trạm y tế ngoại thành như Đông Anh, Sóc Sơn hiện đã quen với việc đăng ký và cấp giấy chứng nhận này bởi có khu công nghiệp, đông công nhân. Song khu vực nội thành trước nay chưa thực hiện nhiều nên vẫn có vướng mắc trong hướng dẫn tổ chức thực hiện.

Sở Y tế các địa phương như TP HCM, Thanh Hóa, Nghệ An cũng đã có chỉ đạo các trạm y tế cấp Giấy nghỉ ốm cho người lao động. Với các tỉnh thành mà ngành y tế chưa có hướng dẫn, đành phải chờ.

Những kiến nghị của ngành bảo hiểm cũng đã được tiếp thu và đưa vào dự thảo Thông tư 56 sửa đổi, đang lấy ý kiến. Trong khi chờ Thông tư mới ban hành, F0 điều trị tăng cao, chúng tôi vẫn mong muốn y tế các địa phương sớm chỉ đạo, hướng dẫn y tế cơ sở nhanh chóng cấp Giấy chứng nhận nghỉ ốm cho F0 điều trị tại nhà, hoặc chấp nhận các loại giấy tờ tương tự để người lao động được hưởng quyền lợi, đỡ mất công đi lại xin các loại hồ sơ, giấy tờ.

Hồng Chiêu