Những xu hướng tuyển dụng mới
Bước vào năm 2023, thị trường lao động sẽ chứng kiến sự đổ bộ ồ ạt của thế hệ lao động gen Z (sinh từ năm 1997 – 2012) sau những bất ổn của kinh tế thế giới ở nửa cuối năm 2022. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến những thay đổi đáng kể trong suy nghĩ và hành động của người lao động (NLĐ) trong thời gian tới. Điều này khiến các doanh nghiệp (DN), nhà quản lý nhân sự gặp nhiều thách thức từ khâu tuyển dụng đến giữ chân nhân tài trong năm Quý Mão 2023.
Ưu tiên điều kiện làm việc, đãi ngộ
Ông Phúc Phạm, Giám đốc điều hành Robert Walters Việt Nam (quận 1, TP HCM), đánh giá việc nắm bắt được những xu hướng làm việc trong năm mới để có chiến lược thu hút, tuyển dụng, đào tạo và giữ chân NLĐ đang được xem là thách thức mới của nhà tuyển dụng.
Theo ông Phúc Phạm, các năm xảy ra dịch COVID-19 và cả trong năm 2022 là minh chứng rõ nhất cho các DN thấy NLĐ ở nhiều lĩnh vực, nhất là ngành công nghệ, có thể hoàn thành tốt công việc dù không đến văn phòng. Đó cũng là lý do khiến phần lớn NLĐ muốn làm việc từ xa và linh hoạt. Bởi những lợi ích của làm từ xa không mất thời gian và chi phí đi lại, tiết giảm chi phí văn phòng khiến nhiều DN đang ưu tiên cách làm việc này hoặc lựa chọn mô hình hybrid (kết hợp làm việc từ xa và trực tiếp).
Nhiều khảo sát của Robert Walters Việt Nam cho thấy trong năm 2023, các DN sẽ đưa ra những điều kiện làm việc tốt hơn, trong đó thúc đẩy việc trao quyền nhiều hơn cho NLĐ trong công việc. Ngoài lương, DN cũng sẽ quan tâm nhiều đến chế độ đãi ngộ cho NLĐ. Đây được cho là chiến lược nhân sự hiệu quả trong năm nay. Hiện NLĐ cần quan tâm hỗ trợ sức khỏe tinh thần, tăng thời gian nghỉ ốm, hỗ trợ chi phí cho gia đình NLĐ khi có khó khăn… Bên cạnh đó, NLĐ cũng kỳ vọng chủ DN cần liên tục ghi nhận những đóng góp của họ, kịp thời động viên, khích lệ để NLĐ cảm nhận được công việc của mình có giá trị.
Người lao động ngày càng quan tâm đến sức khỏe tinh thần trong môi trường làm việc
“Từ trước đến nay đa phần các DN xem chế độ đãi ngộ cho NLĐ là một phần nhỏ nhưng kể từ khi dịch bệnh bùng phát, NLĐ đã thay đổi hoàn toàn và dành nhiều sự quan tâm đến việc này hơn” – ông Phạm đánh giá.
Săn ứng viên hợp tác ngắn hạn
Bà Lương Tú Anh, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Nodex Asia (quận 1, TP HCM), cho biết bên cạnh những đợt sa thải lớn của các công ty công nghệ trên thế giới, thị trường lao động sẽ đón làn sóng mới vào năm 2023 với nhiều bất ngờ. Trong đó, xu hướng nổi bật mà NLĐ cần chú ý là “tuyển dụng thầm lặng” (quiet hiring).
Xu hướng này được các DN có nhu cầu tuyển dụng mà họ cần những kỹ năng mới nhưng không phải thuê nhân sự toàn thời gian. Điều đó có nghĩa cuộc săn tìm các ứng viên hợp tác ngắn hạn sẽ được quan tâm hơn bao giờ hết. Xu hướng này cũng khuyến khích nhân viên tạm thời chuyển sang vai trò mới trong công ty nếu đảm trách được công việc. “Bước qua năm 2023, cả DN và NLĐ đều quan tâm đến việc có suy thoái hay không, ai cũng có chút lo lắng. Nhiều DN cho biết họ sẽ không đóng băng tuyển dụng hoặc cắt giảm lao động nhưng có thể chậm tuyển dụng trong năm” – bà Tú Anh nói.
Theo phân tích, DN chỉ tuyển dụng khi họ có 1 trong 3 nhu cầu là hoàn thành các nhiệm vụ cũ; tạo ra những vai trò mới để giúp công ty phát triển; giải quyết nhu cầu cấp thiết, tức thời. “Tuyển dụng thầm lặng” thường rơi vào trường hợp thứ 3. Đôi khi, các DN ưu tiên những giải pháp kinh doanh quan trọng tại một thời điểm nhất định. Điều đó khiến đội ngũ nhân sự hiện tại phải gồng gánh thêm các công việc khác và đó chính là “tuyển dụng thầm lặng nội bộ”.
Ông Nguyễn Hải Tùng, sáng lập và điều hành JobHopin (quận 1, TP HCM), cho rằng “tuyển dụng thầm lặng” là cách để DN duy trì hoạt động, vượt qua khủng hoảng trong ngắn hạn. Tuy vậy, đây cũng là sự luân chuyển có ý nghĩa và là cơ hội đối với nhiều người. Thông qua đó, NLĐ hiểu sâu hơn về cách thức vận hành và khả năng của bản thân. Tuy nhiên, khi được bổ nhiệm hoặc kiêm nhiệm tại một bộ phận khác, không ít nhân sự sẽ tỏ ra lo sợ không đảm đương tốt công việc mới. “Để giải quyết tình huống này, các nhà quản lý nên nói rõ lý do về quyết định chuyển công tác cho cấp dưới. Qua đó, sẽ giúp NLĐ cảm thấy được coi trọng và hạn chế ý định rời bỏ DN” – ông Tùng phân tích.
AI tạo nhiều việc làm mới
Theo CareerFoundry (Đức), nhiều người lo sợ trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ thay thế công việc hiện tại của họ nhưng kịch bản có thể đổi chiều vào năm 2023. Thực tế AI đang tạo ra những thứ mới mẻ giúp NLĐ phát triển sự nghiệp. Nhiều ngành công nghiệp trên toàn cầu đã và đang sử dụng AI để mở rộng quy mô và hoạt động sản xuất, tạo ra nhiều vị trí việc làm mới. Nhiều DN cũng sử dụng AI nhằm giúp NLĐ phát triển sự nghiệp thông qua những công cụ phân tích được dẫn dắt bởi AI. Qua đó, NLĐ sẽ khám phá được điểm yếu, điểm mạnh, kỹ năng của bản thân và tìm thấy năng lực đặc biệt dựa trên kết quả phân tích đó.